Bibliomania was de ziekte
waaraan Boudewijn Büch leed. Een Büchernarr is een boekengek. Grappig dat
Boudewijn Büch [heette eigenlijk Buch] zichzelf zo noemt.
Bibliomanen gaat het
vooral om het bezitten, niet zo om het lezen. Geen wonder dat onder bibliomanen
ook veel boekendieven schuilen.
Boekendieven
zijn er in vijf soorten stelt de American Antiquarian Booksellers Association
in een lijst voor boekhandelaren onder het motto “Ken uw vijand”.
Dit zijn ze: 1. De
kleptomaan die steelt omdat hij moet, uit innerlijke dwang
2. De profiteur, die zijn buit doorverkoopt, gaat het om het
geld
3. De boze dief komt omdat hij boos is [hij is bijv. afgezet]
4. De gelegenheidsdief; er valt makkelijk wat mee te nemen
5. De boekenliefhebber die steelt omdat
hij een boek moet hebben voor persoonlijk gebruik en niet kan of wil betalen;
de bibliomaan dus..
En dan is er
nog de boekhandelaar die zichzelf besteelt, omdat hij zo van
boeken houdt
Hoe een boekenverzamelaar begint met zijn hobby, meestal nog
onschuldig en hoe die tot een passie of een obsessie uitgroeit, verhaalt
Allison Hoover Bartlett in zijn boek: The
man who loved Books too much. The true story of a thief, a
detective and a world of literary obsession.
[Ed. Riverhead Books]
Het gaat de boekenverzamelaar om
meer dan de inhoud van het boek; een waardevol boek appelleert aan alle
zintuigen als een fysieke bijna seksuele ervaring door de geur, de aanblik, het
aanraken, het bezitten. Veel boeken zijn onbereikbaar omdat ze zeldzaam en
[dus] duur zijn. Welke arme lezer kan de eerste druk van Lolita, waarin een opdracht van Nabokov aan Graham Greene, betalen,
als dat bij een veiling bij Christie’s voor 264.000 dollar wordt verkocht?
De liefhebber die teveel van
boeken hield, is ene John Charles Gilkey. Hij begint met het rommelen met
creditcardgegevens van rijke klanten van het warenhuis waar hij werkt; hij
bestelt telefonisch boeken met de ontfutselde creditcardgegevens en laat ze
zgn. door een ander afhalen. Ook verwijdert hij waardevolle prenten uit boeken;
steelt eerste drukken bij tentoonstellingen in de bibliotheek, etc. Het boek
verhaalt ook over andere beroemde boekendieven, maar niet over de volgende.
Een zeer typerend en even
uitzonderlijk geval van bibliomanie kwam aan het licht in maart 2012. Toen berichtte
Die Welt de arrestatie van een hoge
ambtenaar uit Darmstadt in de hofbibliotheek van vorst Wittekind zu Waldeck und
Pyrmont. Men had ontdek dat een zeldzame uitgave van Johann Friedrich
Blumenbach: Handbuch der Naturgeschichte [1779]
verdwenen was. Er werden camera’s geïnstalleerd en politie-inspecteurs
verscholen zich in de bibliotheek. Ze zagen hoe de ambtenaar boeken in zijn
tas, in zijn koffer, een jutezak en onder zijn trui liet glijden. Bij zijn
arrestatie buiten bleek hij 53 boeken te hebben gestolen. In zijn huis waren er
nog vierentwintigduizend ter waarde van meer dan een miljoen euro en afkomstig
uit zestig bibliotheken in Duitsland, Nederland en andere landen. Het ging hem vooral
boeken om zeldzame historische wetenschappelijke werken over o.a. geologie,
mineralogie en fysica. Het hele huis stond er mee vol. Verkopen deed hij ze
niet, tijd om ze te lezen had hij niet. Wel had hij in elk boek zijn naam
gezet. ‘Hij was een hoffelijke man die anders dan de meeste bezoekers, vrij in
de bibliotheek mocht rondlopen, zei de vorst. Dat men deze man niet heeft betrapt,
mag een wonder heten. Blijkbaar worden de ordinaire thrillers van de openbare
bibliotheek beter beveiligd dan vele zeldzame historische werken.
.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten